Chuyên Đề Tỉ Lệ Thức và Đại Lượng Tỉ Lệ Toán 7 (Lý Thuyết & Bài Tập Có Lời Giải)
Chuyên đề về tỉ lệ thức và các đại lượng tỉ lệ là một trong những nội dung kiến thức trọng tâm của chương trình Đại số Toán lớp 7. Việc nắm vững các khái niệm và phương pháp giải bài tập của phần này không chỉ giúp các em học sinh đạt điểm số tốt mà còn xây dựng nền tảng vững chắc cho các chương sau và các môn khoa học tự nhiên khác.
Tài liệu được biên soạn công phu trên 42 trang, hệ thống hóa toàn bộ kiến thức một cách khoa học và dễ hiểu, bao gồm bốn bài học chính.
1. Tỉ lệ thức: Phần này giới thiệu các khái niệm cơ bản về tỉ số và tỉ lệ thức. Học sinh sẽ được rèn luyện kỹ năng nhận biết một tỉ lệ thức, tìm số hạng chưa biết dựa vào tính chất cơ bản (tích trung tỉ bằng tích ngoại tỉ). Một dạng bài tập quan trọng là từ một đẳng thức cho trước, học sinh có thể thiết lập được các tỉ lệ thức tương ứng. Đặc biệt, các bài toán có yếu tố thực tế sẽ giúp các em thấy được ứng dụng của tỉ lệ thức trong đời sống.
2. Tính chất của dãy tỉ số bằng nhau: Đây là một công cụ hữu hiệu để giải quyết các bài toán tìm nhiều đại lượng chưa biết một cách nhanh chóng. Chuyên đề sẽ đi sâu vào các dạng bài tập vận dụng tính chất này để tìm x, y, z khi biết mối quan hệ tỉ lệ và một điều kiện khác về tổng, hiệu, hoặc tích của chúng. Các bài toán thực tế như chia một số thành các phần tỉ lệ với các số cho trước cũng được trình bày chi tiết.
3. Đại lượng tỉ lệ thuận: Nội dung này giúp học sinh hiểu rõ mối quan hệ "cùng tăng" hoặc "cùng giảm" giữa hai đại lượng. Tài liệu cung cấp phương pháp để nhận biết hai đại lượng có tỉ lệ thuận với nhau hay không và hướng dẫn cách giải các bài toán liên quan như toán về mua bán hàng hóa, toán chuyển động đều...
4. Đại lượng tỉ lệ nghịch: Trái với tỉ lệ thuận, hai đại lượng tỉ lệ nghịch có mối quan hệ "đại lượng này tăng thì đại lượng kia giảm" và ngược lại. Học sinh sẽ được học cách nhận biết và giải quyết các bài toán điển hình về đại lượng tỉ lệ nghịch, ví dụ như bài toán về năng suất lao động (số người làm và thời gian hoàn thành công việc), bài toán về dung tích và áp suất...
Mỗi phần đều có tóm tắt lý thuyết cô đọng, các ví dụ minh họa rõ ràng và hệ thống bài tập tự luyện đa dạng kèm đáp số và hướng dẫn giải chi tiết, giúp học sinh tự ôn tập và củng cố kiến thức hiệu quả.
